Nguyên nhân vàng da ở trẻ sơ sinh
Máu của chúng ta có chứa bilirubin.
Thông thường, gan sẽ loại bỏ bilirubin khỏi máu, sau đó sẽ thải ra ngoài thông qua việc đi vệ sinh (phân của chúng ta có màu vàng là do vi khuẩn oxy hóa bilirubin).
Trong thời gian mang thai, gan của mẹ sẽ loại bỏ bilirubin cho thai nhi. Sau khi chào đời, phải mất một thời gian gan của bé mới bắt đầu làm việc. Kết quả là loại sắc tố này sẽ tích tụ trong máu của bé và gây vàng da sơ sinh.
Tình trạng này được gọi là vàng da sinh lý, thường xuất hiện vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 sau khi bé chào đời và thường tự biến mất trong vòng 2 tuần. Ở những bé sinh non thiếu tháng, vàng da sơ sinh có thể xuất hiện ở ngày thứ 5 đến ngày thứ 7 và có thể phải mất đến 2 tháng mới mất đi.
Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị vàng da
- Vàng lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân
- Nước tiểu màu vàng sẫm (nước tiểu của trẻ sơ sinh phải không màu)
- Phân màu nhạt (phân trẻ sơ sinh thường có màu vàng hoặc cam)
Các triệu chứng vàng da ở trẻ sơ sinh thường phát triển từ 2 – 3 ngày sau khi sinh và có xu hướng thuyên giảm mà không cần điều trị khi trẻ được khoảng 2 tuần tuổi.
Trẻ sơ sinh bị vàng da có nguy hiểm không?
Trong phần lớn các trường hợp, vàng da ở trẻ sơ sinh không phải là tình trạng mà bố mẹ cần phải quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu nồng độ bilirubin của con quá cao, bệnh vàng da sơ sinh có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho hệ thần kinh bé. Hội chứng này gọi là kernicterus, có thể làm cho bé điếc, chậm phát triển hoặc bại liệt. Tuy nhiên, tỷ lệ phần trăm trẻ sơ sinh mắc phải hội chứng kernicterus là không cao.
Nguy cơ gây vàng da ở trẻ sơ sinh là gì?
Trẻ sơ sinh có nhiều nguy cơ bị vàng da sơ sinh hơn nếu:
- Có anh chị em ruột từng bị vàng da
- Có vết thâm tím khi sinh (các tế bào hồng cầu, một phần của vết thâm tím bị phá vỡ và sản sinh ra bilirubin như một sản phẩm phụ)
- Có tình trạng rối loạn di truyền nhất định (hội chứng Gilbert, các khuyết tật của màng tế bào hồng cầu bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa di truyền galactose huyết)
- Có bệnh như xơ nang hay bị nhược giáp.
Vàng da ở trẻ sơ sinh xảy ra trong 24 giờ đầu cũng có thể là do các tình trạng nghiêm trọng như bệnh lý ở gan, túi mật, rối loạn đường ruột, nhiễm trùng, chấn thương lúc sinh quá mức hoặc sinh non 28 tuần. Bất tương đồng nhóm máu Rh và nhóm máu ABO cũng có thể gây ra tình trạng vàng da ngay từ ngày đầu tiên.
Vàng da ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra khi mẹ cho con bú không?
Việc nuôi con bằng sữa mẹ không gây ra tình trạng vàng da, nhưng vàng da có nhiều khả năng xảy ra ở trẻ sơ sinh bú sữa mẹ. Nguyên do là nếu mẹ chưa có nhiều sữa đủ cho con bú, lượng dịch trong cơ thể bé không đủ khiến nồng độ bilirubin trong máu tăng lên, gia tăng nguy cơ con bị vàng da. Trẻ bú sữa công thức cũng bị vàng da nếu không được cung cấp đủ sữa.
Xét nghiệm, chẩn đoán cho bé bị vàng da sơ sinh
Cách chữa vàng da ở trẻ sơ sinh
Hầu hết các bé bị vàng da sơ sinh sẽ tự khỏi bệnh nhưng khi cần điều trị, liệu pháp quang trị liệu ( hay còn gọi là CHIẾU ĐÈN VÀNG DA ) chính là phương pháp đơn giản, an toàn và hiệu quả nhất cho tới thời điểm này.
Nếu tình trạng vàng da trở nên nghiêm trọng hoặc nồng độ bilirubin của bé tiếp tục tăng bất kể dù đã được chiếu đèn tích cực, bé cần được đưa vào bộ phận chăm sóc đặc biệt để thay máu. Việc thay máu này sẽ thay thế một lượng máu của em bé có nồng độ bilirubin cao với máu được hiến có nồng độ bilirubin bình thường.
Một điều khác mà bạn có thể tự mình làm để giúp giảm tình trạng vàng da của con là đảm bảo rằng con nhận đủ lượng sữa mẹ hoặc sữa công thức để đi tiêu thường xuyên hơn, giúp thải bilirubin ra ngoài nhanh hơn.
Nếu bạn có bất kỳ lo lắng về tình trạng trẻ sơ sinh bị vàng da, hãy trao đổi với bác sĩ để đảm bảo rằng bạn đang thực hiện các bước đi đúng để giúp con hồng hào trở lại.
Trung Tâm Chăm Sóc Sức Khỏe Mẹ và Bé - Trí Trân Care
Hotline: 0964 550105 - 0773 830242
